استان ايلام با مساحتي حدود 19086 كيلومتر مربع، در غرب كشور، بين 31 درجه و 58 دقيقه تا 34 درجه و 15 دقيقه عرض شمالي نسبت به استوا و 45 درجه و 44 دقيقه تا 48 درجه و 10 دقيقه طول شرقي نسبت به نصفالنهار گرينويچ قرار دارد. اين استان يك منطقه كوهستاني و مرتفع است كه در غرب و جنوبغربي كشور در ميان رشته كوههاي كبيركوه از سلسله جبال زاگرس قرار دارد. از شمال به استان كرمانشاه، از جنوب به قسمتي از خوزستان و كشور عراق، از شرق به استان لرستان و از غرب به كشور عراق محدود است. استان ايلام حدود 425 كيلومتر مرز مشترك با كشور عراق دارد.كوههاي ايلام از جمله ناهمواريهاي سلسله جبال زاگرس است. در حاشية غربي اين رشتهكوه و به صورت چينهاي موازي در جهت شمال غربي، جنوب شرقي امتداد يافته است. اين چينها از جمله رسوبات دوران اول تا چهارم زمينشناسي است. نواحي شمال و شمال شرقي استان كوهستاني و داراي ارتفاعات مهمي است. مناطق غرب و جنوب غربي آن از زمينهاي پست و كمارتفاع و تپه ماهور، تشكيل شده است.آب و هواي استان ايلام به سبب تأثيرپذيري از عوامل گوناگوني چون عرض جغرافيايي (زاويه تابش آفتاب)، ارتفاع، امتداد رشتهكوههاي زاگرس، فاصله از بيابانهاي عراق و عربستان و بادهاي محلي و ناحيهاي از تنوع زياد برخوردار است. استان ايلام داراي سه منطقه آب و هوايي (آب و هواي سرد كوهستاني، آب و هواي معتدل كوهستاني، آب و هواي صحرايي و نيمهصحرايي "گرم و خشك" است.
مجموعه طاق هاي سنگي جونقان كه به خان اوي به معني كاروان سراي آبي معروف بوده كه در گويش تركي محلي خان اوي به معني خانه خان است ،اين كاروانسرا در فاصله ي 8 كيلومتري جنوب جونقان و در ابتداي تنگه ي دركش وركش (مسير شهركرد – اردل) با شيوه اي خارق العاده به صورت خشكه چين و با استفاده از روش نخ كشي به شكل گهواره اي باز با نماي هلالي ساخته شده و از اهميت خاصي برخوردار است. اين طاقهاي قوسي تا عمق 7 متر ارتفاع دو و نيم متر و عرض سه متر ساخته شده كه طي قرون متمادي در برابر زلزله هاي فراوان و ساير عوامل طبيعي تخريب گر مقاومت نموده است. اين اثر در مدخل راه باستاني تنگه ي دركش وركش به عنوان كاروانسرا-پاسگاه-راهدارخانه جاده اي مورد استفاده قرار مي گرفته. قدمت اين بنا از زمان ساساني تا ايلخاني بوده است.
اين كتيبه از دو قسمت مجزا تشكيل شده ولي متن آنها بهم پيوسته است كتيبه بدستور سردار ظفر بختياري در محل تفرجگاه پير غار روستاي ده چشمه شهرستان فارسان به فاصله 40 كيلومتري شهركرد ساخته شده است متن آن مجملي از واقعه مشروطيت و نقش سرداران و سواران بختياري در آن واقعه ملي است كتيبه اول اين گونه شروع مي شود:حاجي خسرو خان سردار ظفر كه در سنه 1324 آزادي خواهان ايراني از مقام سلطنت تقاضاي مشروطه نمودندمظفرالدين قاجار طاب اله ثراه حكم مشروطيت را دست خط و بعد از اندك زماني به رحمت ايزدي پيوست.كتيبه دوم اينگونه ادامه مي يابد:در طهران پس از جنگ زياد داخل شهر شدند، محمد علي شاه در شميران بودند همين قدر كه تهران اشغال گرديد به سفارت روس پناهنده شد.
اين آبشار در يكصد و نود كيلومتري شهركرد و چهل كيلومتري شهر لردگان بعد از روستاي ميلاس و سردشت در دره اي روح افزا و دلگشا به طول دو كيلومتر در بالادست روستاي كوچك آتشگاه قرار گرفته است روستاي آتشگاه كه خاطرات سرداران ايلامي را به ياد مي آورد دره اي تنگ و زيبا با خصوصيات بكر و طبيعي است، در ميان دره نهر خروشاني جاري است و سنگهاي آهكي، گچي و درختان كهن سال گردو چنار، بلوط، زبان گنجشك پيرامون آنرا فرا گرفته مسير اين آبشار از سرچشمه تا اتصال به رود خانه خرسان و فضاي سرسبز و بي نظيري از انواع درختان و گياهان جنگلي فرا گرفته است. شيب زياد و پستي و بلندي هاي دره بطول 3 كيلو متر، آبشار هاي متعدد كوچك و بزرگي را ايجاد كرده كه در فاصله 200 متري آن نيز 2 آبشار بزرگ خود نمايي مي كنند.
چشمه ديمه در منطقه كوهرنگ در مجاورت روستايي به همين نام كه اهالي آنرا به كيكاووس از قهرمانان شاهنامه نسبت مي دهند، قرار دارد اين چشمه سر چشمه ي اصلي زاينده رود قبل از ايجاد تونل هاي كوهرنگ در 12 كيلو متري چلگرد در مجاورت روستاي ديمه واقع شده و تا مركز استان 85 كيلومتر فاصله دارد آب اين چشمه از گوارا ترين آبهاي جهان است و خواص درماني نيز دارد، از جمله جلوگيري از پوسيدگي دندان و درمان سنگ كليه. مناظر زيبا و چشمگير و فضاسازي اطراف چشمه، اين مكان را در رديف زيباترين گردشگاههاي شهرستان كوهرنگ قرار داده است.
مساحت استان خوزستان: 64055 كيلومتر مربع
جمعيت: 4274979 نفر (طبق سرشماري سال 1385)
مركز استان: شهر اهواز( جمعيت 985614 نفر)
استان خوزستان، درجنوب غربي ايران وشمال خليج فارس، بين 30 تا 33 درجه عرض شمالي و 47 تا 50 درجه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است. اين استان از غرب با كشور عراق، از شمال با استان لرستان و ايلام، از شرق با استان هاي چهارمحال بختياري و كهگيلويه و بويراحمد و از جنوب با استان بو شهر و خليج فارس همسايه است. مركز اين استان، شهرستان اهواز است اين استان داراي 23 شهرستان،51 بخش،127 دهستان و 54 شهر مي باشد.